Het streekarchief heeft onlangs drie archieven geïnventariseerd die betrekking hebben op twee spraakmakende gifschandalen in onze regio in de jaren tachtig van de vorige eeuw in de voormalige gemeenten Lekkerkerk en Gouderak. De archieven omvatten gezamenlijk acht meter aan documenten.

Lekkerkerk-West
In 1980 werd duidelijk dat de grond onder de nieuw gebouwde wijk Lekkerkerk-West zwaar verontreinigd was door chemisch afval. De gemeente besloot hierop om de huizen van de bewoners aan te kopen en de grond onder de huizen te saneren. Het was het eerste grote gifschandaal in ons land en leidde onder meer tot aanpassing van de wet- en regelgeving inzake bodembescherming.

Het bodemverontreinigingsarchief Lekkerkerk bestaat uit twee delen. Eén deel (toegangsnummer 0983) bestaat uit dossiers met betrekking op de verkoop van huizen in de getroffen woonwijk. Het andere deel (toegangsnummer 0982) bevat stukken die gaan over de gemeentelijke besluitvorming over het verwijderen van de gifgronden, informatievoorziening aan de getroffen bewoners en bevatten stukken over juridische aspecten.

Gouderakse Zellingwijk
De affaire Lekkerkerk leidde ertoe dat andere verdachte stortplekken nader werden onderzocht. In 1982 kwam daardoor het gifschandaal van Gouderak aan het licht. Hier was in de jaren vijftig een zogenaamde “zelling”, een ondiep buitendijks terrein, bouwrijp gemaakt door ophoging met huishoudelijk en chemisch afval van Shell uit Rotterdam. In de daaropvolgende jaren werden alle huizen van de Zellingwijk gesloopt. Het duurde vervolgens nog twintig jaar voordat de sanering werd afgerond. Het archief bodemverontreiniging Zellingwijk (toegangsnummer 1520) bevat onder meer stukken die inzichtelijk maken hoe indertijd de ophoging van de Zellingwijk tot stand was gekomen, uitvoerige documentatie van de rechtszaak van de Staat der Nederlanden en de gemeente Gouderak tegen Shell en diverse saneringsmaatregelen en -plannen.

Samen met de al ontsloten foto’s en krantenberichten geven deze archieven een goed beeld  van deze affaire waardoor deze plaatsen veertig jaar geleden maandenlang landelijk in het nieuws waren. De inventarissen van de drie archieven zijn via onderstaande links te bekijken:

• 0982_inventaris_Archief_Bodemverontreiniging_Lekkerkerk-West_1980-1989
• 0983  inventaris   Archief van de Bodemverontreiniging Lekkerkerk West, Verkoop Woningen, 1981-1983
• 1520_inventaris_Archief_Bodemverontreiniging_Zellingwijk_Gouderak_1952-1989

 
De stukken uit deze inventarissen zijn op te vragen en te bekijken in de studiezaal van het Streekarchief.