Op donderdag 10 december was het precies een jaar geleden dat het Streekarchief Midden-Holland het startschot gaf voor het project ‘Hallo Midden-Holland! De bevolkingsregisters van Midden-Holland’ op het crowdsourcingsplatform Vele Handen. Dit vierden we met een bijeenkomst waar de vrijwilligers digitaal aan konden deelnamen. We bespraken de stand van zaken, blikten terug op het afgelopen jaar en besteedden aandacht aan opmerkelijke zaken die zij waren tegengekomen bij het invoeren. Ook vertelde één van de deelnemers over haar familiegeschiedenis. Naar aanleiding van het 1-jarig bestaan volgt hieronder een update over het project.

De stand van zaken

Projectleider Zübeyde Renda van het streekarchief vertelde eerst over de stand van zaken van het project: “Momenteel werken er 445 vrijwilligers mee aan het indexeren van de bevolkingsregisters van onze regio. Samen hebben meer dan 82.000 scans dubbel ingevoerd. Dat is ruim 93% van het totaal. Daarvan is bijna 90% ook nog eens gecontroleerd. Er zijn 23 gemeentes afgerond. Alleen de teller van Gouda, met 33.315 scans de grootste gemeente, loopt nog. Heel langzaam naderen we dus het einde van het project!’’

Foutje bedankt

Dat ambtenaren soms wel heel slordig kunnen zijn, blijkt uit de vele fouten die zij maakten bij het registreren. Dat zijn bijvoorbeeld fouten in de schrijfwijze van de achternaam, maar ook veel fouten in de geboortedata. Enkele voorbeelden zijn: personen die op 29 februari zijn geboren terwijl het geen schrikkeljaar was, personen wiens geboortedatum 30 februari is, kinderen die een aantal maanden van elkaar, of enkele jaren met de ouders schelen. En tenslotte een persoon die 3 keer voorkomt op een scan en de derde keer opeens een jaar eerder is geboren.

De vrijwilligers kwamen regelmatig ook andere fouten tegen: zonen met een meisjesnaam of dochters met een jongensnaam, iemand die dood is verklaard en vervolgens onderaan de scan weer staat bijgeschreven en een baby die dienstbode van beroep is, bijvoorbeeld. Andere opvallende zaken die zij tegen kwamen zijn bijvoorbeeld een vrouw die op 65-jarige leeftijd een dochter krijgt, iemand met dezelfde voornamen en geboortedatum als koningin Juliana en een stel dat 6 keer hun zoon Huig noemt die allemaal zijn overleden. Het kwam wel vaker voor dat kinderen jong stierven.

Renda: “Zo vroegen de vrijwilligers mijn aandacht voor een moeder wiens 6 kinderen overleden voor hun eerste levensjaar, iemand die 11 kinderen had waarvan er 9 overleden voor ze een half jaar oud waren, een vader die uit 3 huwelijken 23 kinderen had waarvan er 13 overleden en tenslotte een vrouw die 4 keer weduwe werd, 3 levenloos geboren kinderen had en 5 kinderen die overleden voor hun eerste levensjaar.”

Opvallende beroepen

De vrijwilligers kwamen ook veel opvallende beroepen tegen. Bijvoorbeeld een ‘zuigster’, iemand die langs ging bij hoogzwangere vrouwen om aan hun tepels te zuigen en zo de eerste moedermelk op te vangen en weer uit te spugen. Op deze manier, zo was de gedachte, zou de melkproductie sneller op gang komen als de baby eenmaal was geboren. Ook werd een zuigster ingeschakeld als de borsten pijnlijk waren doordat ze te ernstig waren opgezwollen. Of een ‘ballenkoker’ die zich bezighield met het koken van snoepgoed in de vorm van suikerballen. Een ander voorbeeld is een explicateur die in de tijd van de stomme film verantwoordelijk was voor commentaar en geluidseffecten bij de film of een fooijer, iemand die van fooien leeft. Het lijstje kan verder worden aangevuld met bijvoorbeeld een koekenzager, lantaarnopsteker, stadsuitroeper en nog veel meer oude beroepen!

Bijna klaar

Het streekarchief is verheugd dat het project tot nu toe zo voorspoedig is gelopen. In dit tempo kunnen de gegevens in het eerste kwartaal van 2021 beschikbaar komen op de nieuwe website van het streekarchief. Renda: “Toen we vorig jaar begonnen, schatten we in dat het project misschien wel 2 jaar zou kunnen duren. De snelheid waarmee er ingevoerd werd, verbaasde ons echter keer op keer. De periode met gehele of gedeeltelijke lockdown hebben hier zeker bij meegeholpen. We hoorden van veel vrijwilligers dat ze het fijn vonden om tijdens het vele thuiszitten zo toch iets nuttigs konden doen. En dat het invoeren ook verslavend werkte. Als er éen pagina met gegevens was ingevoerd, lonkte de volgende pagina al weer!”

Wist u dat?

• Er ruim 1900 scans als ‘opmerkelijk’, 30.000 scans als ‘onbruikbaar’ en 5000 scans als ‘te moeilijk’ zijn aangemerkt.
• De vrijwilligers het meest productief zijn tussen 10.00-16.00 uur.
• In de maand maart, toen de eerste lockdown begon, nog altijd de meeste scans zijn ingevoerd.
• De meeste deelnemers uit Gouda, Amsterdam, Rotterdam en Den Haag komen en tussen de 60-69 jaar oud zijn.