Op vrijdag 17 mei gaf Pater Mark-Robin Hoogland C.P., Provinciale Overste van de Passionisten van Nederland en Noord-Duitsland, een zevental incunabelen in langdurige bruikleen aan de voorzitter van het bestuur van het Streekarchief Midden-Holland, de heer Thierry van Vugt. De vijftiende-eeuwse boeken, die ooit toebehoorden aan de Goudse Librije, werden in 2022 door Cilia den Boer bij de verhuizing van het Passionistenklooster uit Haastrecht ontdekt in een kluis. De bruikleen werd bezegeld met een symbolische sleuteloverdracht.
Collatiebroeders
De bruikleen betreft het zevendelig boekwerk met een commentaar op de Bijbel door de dominicaan Hugo Cardinalis (Hugo de Sancto Caro, 1200-1263). De boeken zijn aan het eind van de vijftiende eeuw gedrukt en in eigendom geweest - volgens een handgeschreven eigendomskenmerk uit circa 1500 - bij de broeders van het voormalige Collatiehuis (Broeders des gemene levens) in Gouda. De gekleurde penwerkversieringen zijn eveneens door deze Collatiebroeders aangebracht. Later is er een rood stempel met het wapen van Gouda in de boeken gezet, een teken dat ze tot de collectie van de vroegere Goudse stadslibrije behoord hebben. De bibliotheek van het Collatiehuis is namelijk in 1630, toen de laatste broeder overleden was, door de magistraat van Gouda geconfisqueerd om opgenomen te worden in de stadslibrije.
Verkocht
Na 1680 zijn de boeken hoogstwaarschijnlijk al weer verkocht door de Librijemeesters; ze komen dan niet meer in de boekenadministratie voor. In 2022 ontdekte Cilia den Boer, die de boedel van het Passionistenklooster inventariseerde voor de verhuizing, de boeken in een kluis. De Congregatie van de Passionisten besloot de boeken in langdurige bruikleen te geven aan het Streekarchief Midden-Holland, zodat ze daar door iedereen geraadpleegd kunnen worden als onderdeel van de (regionale) geschiedenis.
Belangstelling
De overdracht van de boeken trok veel belangstellenden. De bijeenkomst werd opgeluisterd door het verhaal over de vondst door Cilia den Boer, een voordracht van librijedeskundige Jan Willem Klein over de achtergrond van de boeken in de Goudse stadslibrije en een woord van Pater Mark-Robin Hoogland over de plaats en gebruik van de boeken in het Passionistenklooster. De Stichting Vrienden van Archief en Librije kondigde aan om geld te gaan werven om de boekbanden te kunnen laten restaureren.