Sinds het voorjaar van 2019 kent het streekarchief een ‘Transcriptiecafé’. Dit is een groep van enthousiaste voormalige deelnemers van de cursus oud-schrift die graag hun tanden blijven zetten in historische teksten uit de collecties van het streekarchief. Hoe werkt het transcriptiecafé precies en wat wordt er gedaan? Een kijkje in de keuken.

Harde kern
Om de week komt de ‘harde kern’ bestaande uit Wouter, Wil, Wim, Leen en Nel bij elkaar in de Chocoladefabriek om teksten uit te zoeken en te bespreken. De teksten komen bijna altijd uit de collecties van het streekarchief en kunnen kort of lang, moeilijk of makkelijker en zijn uit diverse eeuwen komen. Ook eigen gekozen teksten of kleine hulpvragen van archiefbezoekers kunnen op de rol staan.

Uit de hand gelopen hobby
Teksten transcriberen is bijzonder verslavend, zo beamen alle leden. Wouter Kok vertelt: “Na afloop van de cursus Oud Schrift heb ik me met enige aarzeling opgegeven voor het transcriptiecafé. Maar ik kwam er al snel achter dat het inderdaad echt wat voor mij is. Ik ervaar het transcriberen als het maken van een legpuzzel. Het is net zo verslavend. Als je vastloopt dan laat je de puzzel even met rust en dan blijkt soms dat je een dag later ineens weer nieuwe aanknopingspunten vindt.”

Geschiedenis

Naast de interesse in het transcriberen van oude teksten hebben de deelnemers ook dezelfde interesse in de (vaderlandse) geschiedenis. Die is vaak ook nodig bij het begrijpen van de teksten. Door in historische achtergrond van de bronnen te duiken, kunnen we bijvoorbeeld de betekenis van bepaalde woorden beter duiden. Wouter: “Als we bij elkaar komen dan vergelijken we onze teksten. Als we het uiteindelijk met elkaar eens zijn en alles past, is het een mooi geheel geworden, waarvan ik hoop dat anderen er weer gebruik van maken om het verleden beter te begrijpen.”

Wisselwerking
Het streekarchief is blij met de transcriptie-liefhebbers. “We delen onze bronnen graag met ons publiek, bijvoorbeeld in exposities en met educatieve projecten, maar het transcriberen ervan is een grote klus waar we zelf helaas nauwelijks de tijd voor hebben”, vertelt educatief medewerker Cristel Stolk. “Door het transcriptiecafé kunnen we bronnen tonen met de transcriptie ernaast, zodat iedereen ze kan lezen.” In de afgelopen maanden zijn dan ook verschillende bronnen de revue gepasseerd, zoals een testament van Frederick de Houtman, keuren over de Nessepolder en een stuk over de Mallegatsluis dat is ondertekend door Willem van Oranje. “Het mooie is dat het mes aan twee kanten snijdt: wij beschikken dankzij de transcribenten – want zo noem ik ze altijd – over fantastische transcripties en zij hebben naast het plezier ook het genoegen dat er iets mee wordt gedaan. Dat is iets om trots op te zijn!”